1. UMIEJĘTNOŚCI SPOŁECZNE:

Uświadomienie sobie własnej osoby

1. Zauważa różnicę między chłopcami i dziewczynkami
2. Umie podać swoje imię i nazwisko, podać miejscowość i ulicę, na której mieszka
3. Potrafi powiedzieć, co robi najlepiej

Budowanie pozytywnych relacji w kontaktach społecznych

1. Wie, że nie należy opowiadać o sobie obcym
2. Potrafi wykonać zadanie wspólnie z kolegami
3. Wyraża swoje życzenia i racje w kontaktach z innymi dziećmi
4. Wie, że nie wolno brać rzeczy innych bez pozwolenia, szanuje pracę kolegów
5. Radzi sobie w sytuacjach konfliktowych bez agresji
6. Dzieli się zabawkami z innym

Kształtowanie społecznie akceptowanych postaw

1. Potrafi używać zwrotów grzecznościowy
2. Słucha innych, nie przerywa im, zwraca się bezpośrednio do rozmówcy
3. Wykonuje kierowane do niego prośby i polecenia
4. W skupieniu uczestniczy w zajęciach
5. Porządkuje samodzielnie miejsce pracy
6. Zachowuje się grzecznie w miejscach publicznych
7. Rozumie znaczenie mowy ciała: gestów, mimiki

Rozpoznawanie i wyrażanie emocji

1. Określa własne potrzeby i nazywa uczucia
2. Rozpoznaje i nazywa stany emocjonalne ludzi w różnych sytuacjach
3. Rozróżnia odczucia pozytywne i negatywne
4. Umie poprzez mowę ciała przedstawić radość, smutek, gniew, złość

2. CZYNNOŚCI SAMOOBSŁUGOWE, NAWYKI HIGIENICZNYCH I KULTURALNE:

Kształtowanie nawyków higienicznych

1. Prawidłowo korzysta z przyborów podczas czynności higienicznych 2. Myje samodzielnie ręce, zęby 3. Przestrzega zasady mycia rąk po skorzystaniu z toalety, przed każdym posiłkiem 4. Próbuje samodzielnie się czesać 5. Poprawnie korzysta z chusteczek higienicznych  

Wykonywanie czynności samoobsługowych

1. Pomaga w nakrywaniu do stołu i sprzątaniu po posiłku
2. Umie w spokoju zjeść posiłek przy stole
3. Posługuje się łyżką i widelcem
4. Wykonuje prawidłowo czynności samoobsługowe w toalecie
5. Zna i stosuje kolejność przy wkładaniu ubrania
6. Odkłada ubrania na wyznaczone miejsce, pilnuje rzeczy osobistych
7. Próbuje odpiąć i zapiąć guziki

Przyzwyczajanie do utrzymania porządku rzeczy i otoczenia

1. Przestrzega ustalonych zasad korzystania z zabawek, porządkuje zabawki po zabawie
2. Dba o wykonywane przez siebie prace i odkłada je na miejsce
3. Pomaga w sprzątaniu

3. ROZWÓJ MOWY

Porozumiewanie się

1. Formułuje samodzielnie zdania na określony temat
2. Odpowiada na pytania
3. Wypowiada się spontanicznie na określony temat
4. Umie dzielić się swoimi spostrzeżeniami
5. Zadaje pytania, aby ustalić ogólne zasady i prawa

Stosowanie poprawnych form gramatycznych

1. Umie opisać przedmioty, osoby i zwierzęta, podaje ich cechy charakterystyczne
2. Formułuje prawidłowo wypowiedzi w czasie przeszłym i przyszłym
3. Potrafi wypowiadać się całymi zdaniami o prostej konstrukcji
4. Próbuje budować zdania rozwinięte

Poprawność wymowy

1. Naśladuje poprawnie odgłosy
2. Stara się mówić wyraźnie
3. Tworzy rymy do podanych wyrazów
4. Posługuje się słowami z zakresu poznanego środowiska przyrodniczego, społecznego i technicznego
5. Próbuje tworzyć skojarzenia do podanych wyrazów : kot- mleko

4. ROZWIJANIE CZYNNOŚCI INTELEKTUALNYCH

Porównywanie i grupowanie obiektów

1. Rozpoznaje przedmioty i wskazuje obrazki przedstawiające je
2. Potrafi opisać przedmioty, również na podstawie obrazków
3. Porównuje przedmioty wskazując różnice i podobieństwa
4. Rozwiązuje zagadki słowne, kojarząc odpowiedź z konkretnym przedmiotem
5. Grupuje przedmioty, nazywa je i uzasadnia, dlatego do siebie pasują
6. Stosuje w praktycznym działaniu umiejętność klasyfikowania
7. Próbuje tworzyć zbiory przedmiotów według określonej cechy

Przewidywanie czynności manipulacyjnych i łączenie przyczyny ze skutkiem

1. Obserwuje zmiany zachodzące w przedmiotach w toku działania i ocenia, które są odwracalne, a które nie. Potrafi zaplanować kolejne czynności
2. Dostrzega logiczny związek w odniesieniu do sytuacji przedstawionej w historyjce
3. Układa historyjki obrazkowe składające się z 3 i więcej elementów

5. DBAŁOŚĆ O ZDROWIE I SPRAWNOŚĆ FIZYCZNĄ

Dbałość o zdrowie

1. Zna zasady mające wpływ na zdrowie
· Wie, ze ruch i przebywanie na świeżym powietrzu sprzyja zdrowiu
· Wie, jakie produkty sprzyjają zdrowiu
· Próbuje wszystkich potraw i określa ich smak
2. Dostrzega związek między chorobą a leczeniem
· Zgłasza nauczycielce dolegliwości
· Wie, że przyjmowanie lekarstw jest niezbędne podczas choroby
· Stara się spokojnie zachowywać u stomatologa

Rozwijanie sprawności ruchowej

1. Podejmuje spontaniczne zabawy ruchowe wykorzystując dostępne przybory i przyrządy
2. Korzysta ze sprzętu przeznaczonego dla dzieci w tym wieku
· Jeździ na trzykołowym rowerku, hulajnodze
· Porusza się po płaszczyźnie o małym kącie nachylenia
· Wspina się swobodnie po drabinkach i zstępuje z nich, prawidłowo chwytając szczeble
3. Umie sprawnie się poruszać
· Potrafi chodzić i biegać na palcach. Umie chodzić stopa za stopą
· Chodzi po wyznaczonej linii, po śladach, między przeszkodami
· Przechodzi po podwyższeniu
· Chodzi na czworakach do przodu i tyłu, przekraczając płasko położone przeszkody
· Biega pewnie omijając przeszkody i zmieniając kierunki
4. Utrzymuje równowagę stojąc na jednej nodze
5. Rzuca, chwyta i toczy przedmioty
· rzuca na odległość i do celu, oburącz i na zmianę: ręką lewą i prawą
· toczy piłkę zmieniając kierunek
6. Podskakuje i przeskakuje przeszkody
· Wykonuje swobodnie podskoki w miejscu i w przód
· Przeskakuje przez narysowane linie lub płasko położone przybory
· Wskakuje obunóż do koła

6. DBAŁOŚCI O BEZPIECZEŃSTWO WŁASNE ORAZ INNYCH

Zachowanie bezpieczeństwa podczas zabaw

1. Przestrzega zasad zabawy w wyznaczonych pomieszczeniach i na określonym terenie
2. Stosuje się do obowiązujących reguł w zabawach i grach sportowych
3. Korzysta z zabawek i sprzętu w Sali i w ogrodzie zgodnie z ich przeznaczeniem
4. Wie, jak bezpiecznie bawić się na powietrzu: nie rzuca kamieniami, nie biega z ostrymi patykami
5. Używa przyborów ( nożyczki, pędzle, młotek) zachowując zasady bezpieczeństwa
6. Korzysta z urządzeń elektrycznych tylko za zgodą dorosłych
7. Wie, ze nie wolno samowolnie zażywać lekarstw i stosuje się do tego zakazu

Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa na drodze

1. Wie, że dziecko może poruszać się po ulicy tylko pod opieką osoby dorosłej
2. Zna oznaczenia przejść dla pieszych: znak drogowy i pasy
3. Zna oznaczenia sygnalizatora świetlnego dla pieszych

Właściwe zachowanie się w sytuacjach zagrożenia

1. Zna przyczyny powstawania pożarów
2. Wie, jak należy zachować się w sytuacji zagrożenia np. pożaru, awarii wody ( wzywa osobę dorosłą, ucieka, nie chowa się w pomieszczeniu)

Właściwe zachowanie wobec obcych, zwierząt i roślin

1. Zachowuje rezerwę wobec obcych osób
2. Nie podchodzi i nie dotyka obcych zwierząt
3. Przestrzega zakazu zrywania i próbowania owoców bez zgody opiekuna

7. WYCHOWANIE PRZEZ SZTUKĘ – DZIECKO WIDZEM I AKTOREM

Aktywne uczestnictwo w różnego typu przedstawieniach

1. Wypowiada się swobodnie na bliskie mu tematy, np. wyjazd na wakacje, urodzenie brata
2. Bawi się rymem i rytmem słów
3. Ilustruje ruchem opowiadania nauczyciela
4. Recytuje wiersze indywidualnie i w grupie
5. Odtwarza własnymi słowami treść dialogu na podstawie poznanego utworu literackiego
6. Uczestniczy w przygotowaniach do występu
7. WYCHOWANIE PRZEZ SZTUKĘ- MUZYKA, ŚPIEW, TANIEC

Śpiewanie piosenek

1. Słucha piosenek śpiewanych przez nauczyciela i odtwarzanych z CD- wyróżnia refren i zwrotkę
2. Śpiewa poznane piosenki zachowując tempo i rytm
3. Odtwarza rytm śpiewanej piosenki – wykonuje podskoki, skłony, obroty
· Wykonuje naturalne efekty dźwiękowe: klaszcze, tupie
· Rozpoznaje znane piosenki po usłyszeniu fragmentu melodii

Kształtowanie poczucia rytmu i płynności ruchów przy muzyce

1. Umie ustawić się w dwóch kołach, szeregu, parach, luźnej grupie na umówioną melodię
2. Potrafi właściwie reagować ruchem na zmianę tempa, dynamiki i wysokości dźwięku np. przechodzi z biegu do podskoków
3. Uczestniczy aktywnie w zabawach przy akompaniamencie muzycznym
4. Wykonuje improwizacje ruchowe na określony temat, naśladuje ruchem postaci, czynności, rzeczy

Poznawanie sposobów wykorzystania instrumentów

1. Rozpoznaje i nazywa instrumenty perkusyjne takie jak: bębenek, tamburin, trójkąt, kołatka
2. Wybrzmiewa rytm muzyki i piosenek na instrumentach i przyborach

Wyrabianie wrażliwości muzycznej

1. Różnicuje natężenie dźwięków z otoczenia: ciszę i hałas
2. Rozpoznaje rejestry dźwięków: wysoki, średni, niski
3. Określa w muzyce tempo: szybkie, średnie, wolne
4. Potrafi określić charakter muzyki: wesoła, smutna,
5. Słucha z uwagą muzyki instrumentalnej z nagrań i na przedszkolnych koncertach

Odtwarzanie prostych układów tanecznych

1. Odtwarza proste formy taneczne, bazując na kroku podstawowym, np. krok dosuwany.
2. Wykonuje proste układy taneczne

8. UMIEJĘTNOŚCI PLASTYCZNE

Odbiór sztuki

1. Zna zabytki znajdujące się w najbliższej okolicy
2. Ogląda obrazy lub ich reprodukcje – opisuje, co przedstawia obraz
3. Zauważa piękno przyrody i przedmiotów znajdujących się w jego otoczeniu

Kształtowanie umiejętności twórczych

1. Wykonuje prace plastyczne na temat omawianych treści, słuchanych utworów literackich
2. Wypowiada się na temat wykonanej pracy
3. Zdobywa nowe doświadczenia plastyczne
· Maluje pełna gamą kolorów farb na papierze, tekturze falistej, gazecie itp.
· Rysuje kredkami świecowymi, grubymi flamastrami, kredą na asfalcie,
· Tworzy kompozycje, łącząc różne tworzywa z materiałem przyrodniczym i innymi materiałami (koraliki, piórka, piasek)
· Lepi z masy papierowej proste formy
· Wycina i wydziera różne kształty z papieru, nakleja lub skleja powstałe elementy

9. UMIEJĘTNOŚCI KONSTRUKCYJNE, ZAINTERESOWANIA TECHNICZNE

Działalność konstrukcyjna

1. Układa budowle przestrzenne, łącząc klocki o różnych wielkościach i kształtach
2. Wzbogaca zabawy różnymi zabawkami, np. samochodami
3. Umie wykonać prace polegające na składaniu papieru według wzoru
4. Lepi z mas plastycznych różne kształty według własnego pomysłu i na określony temat
5. Lepi z piasku babki z wykorzystaniem foremek i tworzy proste budowle piaskowe

Rozumienie znaczenia pracy ludzi różnych zawodów

1. Wie, na czym polega praca fryzjera, piekarza, kucharza, zegarmistrza
2. Uczestniczy w pracach porządkowych i gospodarczych i rozumie ich znaczenie

Poznawanie świata techniki

1. Rozpoznaje i nazywa środki lokomocji
2. Nazywa oraz zna sposób wykorzystania i przeznaczenie wybranych urządzeń gospodarstwa domowego, np. czajnika elektrycznego, lodówki, pralki, radia, suszarki
3. Wie, że może samodzielnie korzystać z niektórych urządzeń elektrycznych w obecności i za pozwoleniem dorosłych

Poznawanie i wyjaśnianie obserwowanych zjawisk doświadczalnych

1. Obserwuje z uwagą prowadzone doświadczenia ukazujące właściwości różnych ciał, np. rozpuszczanie w wodzie takich substancji, jak cukier i sól,
2. Wskazuje słońce, jako naturalne źródło światła
3. Podejmuje zabawy, takie jak tworzenie na ścianie cieni czy puszczanie „zajączków”

10. EDUKACJA PRZYRODNICZA

Rozpoznawanie zjawisk atmosferycznych w rożnych porach roku

1. Dostrzega w krajobrazie zmiany charakterystyczne dla kolejnych pór roku
2. Dostosowuje swoje działania do panującej pogody
· wie, dlaczego należy ubierać się odpowiednio do pogody
· umie wybrać przedmioty służące do ochrony przed deszczem, zimnem, słońcem
3. Wiąże typowe zjawiska atmosferyczne z aktualną porą roku,
4. Nazywa charakterystyczne dla pór roku zjawiska atmosferyczne
· Rozpoznaje odgłosy padającego deszczu i potrafi określić intensywność opadów
· Wie, że śnieg i lód topią się pod wpływem ciepła i zamieniają w wodę
· Zauważa szybkie wysychanie ziemi pod wpływem słońca i wiatru
· Wie, że przed opadami deszczu na niebie pojawiają się ciemne chmury

Poznawanie różnych środowisk przyrodniczych

1. Rozróżnia poznane środowiska przyrodnicze: las, ogród, sad, staw
2. Nazywa niektóre gatunki drzew, np. klon, dąb, kasztanowiec – rozpoznaje drzewa po charakterystycznych liściach i owocach
3. Nazywa poznane gatunki kwiatów, np. tulipan, bratek, stokrotka
· wskazuje i nazywa podstawowe części roślin: korzeń, łodyga, liście, kwiaty, owoce
4. Rozumie potrzebę hodowania roślin jadalnych, ważnych dla życia człowieka i zwierząt
· rozpoznaje i nazywa wybrane owoce i warzywa
· odróżnia i podaje charakterystyczne cechy roślin jadalnych, np. kształt, smak, kolor
5. Rozpoznaje zwierzęta hodowlane i żyjące na wolności
6. Dostrzega zmiany zachodzące w przyrodzie w kolejnych porach roku i wie, jaki to ma wpływ na wygląd roślin i zachowanie zwierząt, np. gromadzenie zapasów, odlot ptaków

Kształtowanie opiekuńczej postawy wobec zwierząt i roślin

1. Podejmuje prace hodowlane w kąciku przyrody
· Uczestniczy w sadzeniu i sianiu roślin, podlewa je i obserwuje zmiany
· wie, że można wyhodować rośliny z cebulek i nasion
2. Rozumie, że o rośliny i zwierzęta należy się troszczyć
· wie, że rośliny potrzebują do życia wody i światła
· wie, że zwierzętami domowymi trzeba się opiekować i nie wolno ich męczyć
· dokarmia zwierzęta i ptaki w czasie zimy
3. Nazywa zwierzęta hodowlane, np. krowa, koń, kura
· odróżnia po wyglądzie osobniki dorosłe od młodych
· rozpoznaje zwierzęta domowe: pies, kot, chomik

Rozumienie konieczności ochrony środowiska

1. Wie, że człowiek powinien dbać o przyrodę
2. Oszczędnie korzysta z wody np. podczas mycia rąk
3. Orientuje się, na czym polega segregowanie śmieci, np. uczestniczy w zbieraniu makulatury, baterii
4. Rozumie co oznacza, że niektóre gatunki zwierząt i roślin są pod ochroną
5. Umie kulturalnie zachować się w czasie wycieczek do lasu, parku lub innych środowisk przyrodniczych, nie płoszy zwierząt i nie niszczy roślin
6. Wie, jakie zagrożenia dla środowiska naturalnego stanowi nieodpowiedzialne zachowanie człowieka, np. zanieczyszczanie wody i gleby

11. WSPOMAGANIE ROZWOJU INTELEKTUALNEGO DZIECI WRAZ Z EDUKACJĄ MATEMATYCZNĄ

Kształtowanie orientacji przestrzennej

1. Określa położenie przedmiotów w przestrzeni, używając zwrotów: między, wyżej, niżej, bliżej, dalej
2. Wskazuje i nazywa położenie przedmiotów w stosunku do własnego ciała: przede mną, za mną, z boku
3. Posługuje się określeniami dotyczącymi kierunków w przestrzeni: do tyłu, do przodu, przed siebie
4. Potrafi określić prawą i lewą stronę własnego ciała

Liczenie

1. Potrafi policzyć 5 i w miarę możliwości więcej elementów
· posiłkuje się w liczeniu liczmanami lub palcami
· liczy poprawnie wszystkie przedmioty niezależnie od ich układu
2. Porównuje liczebność zbiorów, używając określeń: tyle samo, więcej, mniej
3. Stosuje liczebniki porządkowe w sytuacjach naturalnych i zadaniowych
4. Wyznacza wynik dodawania i odejmowania w zakresie 5, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na liczmanach

Rozpoznawanie kształtów geometrycznych

1. Rozpoznaje kształty fi gur geometrycznych płaskich i przestrzennych oraz używa ich nazw: koło, kwadrat, trójkąt, kula
2. Potrafi układać dowolne kompozycje z klocków w kształcie figur geometrycznych

Doskonalenie czynności pomiarowych

1. Podejmuje próby mierzenia długości krokami, stopa za stopą
2. Porównuje długość, np. taki sam, długi, dłuższy, krótki, krótszy, oraz wysokość przedmiotów, np. niski, niższy, wysoki, wyższy

Dostrzeganie powtarzalności układów i następstw czasu

1. Dostrzega regularności rytmu w danym układzie
2. Zauważa stałe sekwencje, np. proste układy geometryczne, i potrafi je powtórzyć
3. Posługuje się określeniami czasu: przedtem, potem, dłużej, krócej, szybko, wolno
4. Zna stałe następstwo dni i nocy oraz pór dnia
5. Nazywa pory dnia: rano, wieczór

12. KSZTAŁTOWANIE GOTOWOŚCI DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA

Doskonalenie percepcji wzrokowej

1. Opowiada, co dzieje się na obrazku
2. Łączy przedmioty z ich kształtami przedstawionymi w postaci cienia
3. Zauważa zmiany w układzie 3–4 przedmiotów lub obrazków, np. określa, który obrazek został schowany lub zmienił położenie
4. Dostrzega minimum 4 szczegóły, którymi różnią się 2 obrazki
5. Wskazuje takie same, proste znaki graficzne
6. Składa w całość obrazki o prostej treści pocięte na 5 i więcej elementów

Nabywanie sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo – ruchowej

1. Odrysowuje kształty, korzystając z prostych szablonów wewnętrznych
2. Próbuje kolorować obrazek składający się z dużych elementów
3. Umie samodzielnie wykleić małymi wydartymi kawałkami papieru określony przedmiot
4. Rysuje po śladzie proste wzory i szlaczki
5. Prawidłowo trzyma kredkę w czasie rysowania
6. Próbuje posługiwać się nożyczkami, wycinając dowolne kształty i po wyznaczonej linii
7. Umie wykonać czynności manipulacyjne
· wydziera dowolne kształty z papieru
· nawleka na sznurek drobne elementy, np. korale, guziki

Orientacja na kartce papieru

1. Układa kartkę według pokazu nauczyciela (w pionie lub poziomie)
2. Wykonuje prace plastyczne na kartkach o różnych kształtach
3. Wskazuje środek, górę i dół kartki oraz jej rogi

Doskonalenie percepcji słuchowej

1. Rozpoznaje znane dźwięki z najbliższego otoczenia (dzwonek telefonu, pukanie do drzwi), charakterystyczne odgłosy wydawane przez pojazdy, np. samochód
2. Potrafi odszukać i nazwać przedmiot wydający dźwięki
3. Dzieli proste zdanie na wyrazy, liczy wyrazy w zdaniu
4. Podejmuje próbę podziału wyrazu na sylaby, układa wyrazy na podaną sylabę
5. Dobiera obrazki, których nazwy tworzą rym
6. Rozróżnia wyrazy podobnie brzmiące np. piasek – pasek, kura – kula

Korzystanie z książek

1. Uważnie słucha opowiadań i wierszy przedstawianych przez nauczyciela
· opowiada treść wysłuchanego utworu własnymi słowami
· potrafi odpowiedzieć na pytania dotyczące treści
2. Korzysta z publikacji umieszczonych w kąciku książki
· opisuje ilustracje zawarte w książkach
· wyszukuje w książkach ilustracje na określony temat
3. Dba o książki, odkłada książki na wyznaczone miejsce

Rozumienie informacji przedstawionych w formie symbolu

1. Rozpoznaje napis oznaczający swoje imię
2. Rozumie symboliczne oznaczenia na znaczkach dyżurnych, np. ręcznik – dyżur w łazience, kubek – dyżur w czasie nakrywania do stołu
3. Rozumie znaczenie prostych znaków drogowych, np. przejścia dla pieszych

13. WYCHOWANIE RODZINNE, OBYWATELSKIE I PATRIOTYCZNE.

Uświadamianie związków w rodzinie

1. Potrafi powiedzieć, jak nazywają się rodzice i inni członkowie rodziny, wie, jaki stopień pokrewieństwa jest między dziadkami i rodzicami
2. Interesuje się pracą zawodową rodziców próbuje opowiedzieć, na czym polega ich praca
3. Pomaga w codziennych czynnościach np. ustawia naczynia przy wspólnych posiłkach
4. Wie, jaką rolę pełnią członkowie w jego rodzinie
5. Zna niektóre tradycje świąteczne, tj. ubieranie choinki, kolacja wigilijna, śpiewanie kolęd, malowanie pisanek, palemka wielkanocna
6. Przekazuje rodzicom informacje otrzymane od nauczyciela

Rozbudzanie zainteresowania regionem

1. Zna i podaje nazwę miejscowości, w której mieszka
2. Dostrzega zmiany zachodzące w miejscowości i okolicy
3. Wie, gdzie znajduje się przedszkole, i zna jego otoczenie
4. Rozumie, jakie znaczenie w życiu codziennym mają punkty usługowe, np. apteka, sklep, piekarnia, zakład fryzjerski i zegarmistrzowski

Kształtowanie poczucia tożsamości narodowej

1. Umie nazwać kraj, w którym mieszka
2. Rozpoznaje symbole narodowe
· wie, że godłem jest Orzeł Biały, flaga ma barwy biało-czerwone, rozpoznaje hymn
· rozumie, że należy odnosić się z szacunkiem do symboli narodowych
3. Wie, że Warszawa jest stolicą Polski – rozpoznaje herb Warszawy
4. Dostrzega charakterystyczne cechy krajobrazu
· odróżnia krajobraz górzysty od nadmorskiego