Czytanie i pisanie należą do podstawowych środków komunikacji społecznej. Ważne jest nie tylko przyswojenie tych umiejętności, ale także czas ich przyswojenia. Powszechną tendencją w świecie jest dziś dążenie do możliwie wczesnego wyposażenia dzieci w umiejętność czytania i pisania, gdyż opanowanie tych czynności stymuluje rozwój umysłowy oraz rozszerza możliwości zdobywania wszelkiej wiedzy. Jednak czytania i pisania możemy uczyć dopiero wtedy, gdy dziecko opanuje mowę werbalną oraz osiągnie niezbędny poziom dojrzałości psychofizycznej i intelektualnej.
Prawidłowa artykulacja czyli wymowa to jeden z niezbędnych elementów rozpoczęcia przygotowania dzieci do nauki czytania. By móc dobrze słyszeć poszczególne głoski trzeba je najpierw prawidłowo wymawiać. Stąd niezmierne ważne jest, by dzieci mające problemy z prawidłową artykulacją miały możliwość ćwiczenia nie tylko w przedszkolu pod okiem pani logopedy, ale przede wszystkim w domu pod okiem rodzica. Logopeda mający ograniczony czas dla każdego dziecka wprowadza tylko ćwiczenia artykulacyjne. Ich utrwalanie powinno być systematycznie prowadzone w domu
To nic innego jak umiejętność rozróżniania najmniejszych elementów składowych wyrazów, czyli fonemów (np. a od o) oraz rozróżnianie wyrazów, które zbudowane są z fonemów danego języka. Umiejętność rozróżniania słuchem dźwięków mowy wymaga uprzedniego utrwalenia w mózgu wzorców słuchowych poszczególnych głosek. Kształcenie słuchu fonematycznego polega na ćwiczeniach, w których dziecko dokonuje rozróżnienia w brzmieniu głosek pod jakimś względem przeciwstawnych, np. dźwięcznych i bezdźwięcznych, twardych i miękkich, ustnych i nosowych, a także wyodrębnienie głoski w rożnych miejscach wymawianego słowa: na początku, w środku i na końcu.
Sprawą powszechnie wiadomą i znaną jest fakt, że w toku nauki szkolnej opieramy się w dużej mierze na spostrzeżeniach wzrokowych. Wszelkie negatywne czynniki, które utrudniają lub uniemożliwiają dzieciom prawidłową percepcję wzrokową wpływają niekorzystnie naukę czytania i pisania. Przyczyny zakłóceń spostrzeżeń wzrokowych i wynikające z nich trudności w uczeniu się mogą wiązać się z wadliwą budową gałki ocznej, w następstwie której dziecko może cierpieć na wady wzroku. Z kolei zakłócenia dominacji jednej półkuli mogą wpływać na zaburzenia mechanizmów, które mają charakter kierunkowy. W przypadku zaburzonej funkcji kierunkowej, odgrywającej ważna rolę w percepcji wzrokowej, dzieci najczęściej mylą litery o podobnym kształcie a innym kierunku. Znacznie ważniejszą przyczyną trudności w uczeniu się jest zaburzenie spostrzegania wzrokowego (przy całkowicie sprawnym receptorze).
Dzieci o zaburzonej lub słabo rozwiniętej funkcji wzrokowej i orientacji przestrzennej mają:
Zaburzenia te można zmniejszyć lub zlikwidować tylko odpowiednimi ćwiczeniami o charakterze wyrównawczo – kompensacyjnym
Ćwiczenia usprawniające funkcje analizatora wzrokowego powinny uwzględniać wszystkie jej aspekty: spostrzegawczość, analizę i syntezę, kierunkowość i pamięć wzrokową. Za najistotniejsze elementy związane z percepcją wzrokową, mające wpływ na opanowanie czytania i pisania, uznaje się: umiejętność szybkiego rozpoznawania obrazów wzrokowych (spostrzegawczość, automatyzacja procesu syntezy), umiejętność ujmowania zależności między całością obrazu i jego elementami składowymi (analiza i synteza), orientację kierunkową i przestrzenną, pamięć wzrokową oraz koordynację wzrokowo-ruchową.
Przykłady ćwiczeń usprawniających percepcję wzrokową na materiale obrazkowym
Mechanizm rozwoju pisma polega na kształtowaniu się umiejętności wzrokowego rozróżniania liter i wyrazów. Na początku dziecko musi prawidłowo spostrzec kształty liter i dostrzec między nimi różnice, dzięki którym litery mają odrębne znaczenie. Po rozpoznaniu liter, gdy dziecko ma je zapisać, musi za pomocą ruchów ręki przenieść na zeszyt wzrokowe wyobrażenie litery. Aby dziecko sprawnie posługiwało się mową pisaną, musi posiąść umiejętność analizy i syntezy dźwiękowej, wzrokowej i ruchowej.
Analiza i synteza dźwiękowa
Proces przygotowania dziecka do nauki pisania jest procesem długofalowym, złożonym z wielu etapów. Obejmuje on przede wszystkim cały okres przedszkolny. W zakresie pisania w przedszkolu eksponujemy działania mające na celu wyrabianie gotowości dzieci do nauki pisania. Dotyczą one:
1. Rozwijanie u dzieci sprawności psychoruchowej
2. Rozwijanie sprawności manualnej poprzez działalność plastyczno- konstrukcyjną
Matematyka jest nauką, która towarzyszy człowiekowi od urodzenia. Już w wieku poniemowlęcym każda mama uczy swoje dziecko pokazywać liczby na paluszkach, w wieku przedszkolnym dzieci lubią zajęcia z edukacji matematycznej. Co zatem powoduje, że w szkole około 80% dzieci i młodzieży nie lubi matematyki, a u wielu uczniów przedmiot ten budzi ogromny strach. Zważywszy na ogromną skalę tego problemu należy zwrócić uwagę na istotne przyczyny powstania tego zjawiska.
Pojęcie uczenia się jest procesem bardzo szerokim, który określa się jako stałą zmianę w naszej wiedzy i posiadanych umiejętnościach. Ponieważ najwięcej człowiek uczy się w dzieciństwie, dzięki intensywnemu rozwojowi układu nerwowego oraz w wyniku zdobywania wciąż nowych doświadczeń, dziecko rozpoczynające szósty rok życia wchodzi w fazę wszechstronnego rozwoju wszystkich funkcji i umiejętności, niezbędnych w procesie uczenia się. Stąd też w wychowaniu i nauczaniu dziecka w tym wieku zwraca się szczególną uwagę na systematyczne i harmonijne oddziaływania, aby mogło osiągnąć dobry start w szkole.
Jednakże każdy człowiek rozwija się w sposób indywidualny i odmienny, który zależny jest od wielu czynników natury biologicznej i środowiskowej. Nie zapewnienie jednakowego startu w nauce szkolnej oraz optymalnych warunków każdemu dziecku może prowadzić do trudności w uczeniu się. Jedną z przyczyn tych niepowodzeń jest nieosiągnięcie dojrzałości do uczenia się matematyki.
1. Wyodrębnianie przedmiotów do policzenia, czyli liczenie ich w odpowiedni sposób,
Jest to sposób funkcjonowania intelektualnego, który kształtuje się wraz z rytmem rozwojowym człowieka. Zmiany przechodzą od form prostych do bardziej abstrakcyjnych.
Przełomowym momentem jest 7 rok życia. Wtedy pojawiają się pierwsze operacje konkretne.
Przedszkole Nr 417 w Warszawie rozpoczęło działalność 18 kwietnia 2011r. Organem prowadzącym placówkę jest miasto stołeczne Warszawa – Dzielnica Warszawa Bemowo, nadzór pedagogiczny sprawuje Mazowiecki Kurator Oświaty.
ul. Muszlowa 17
01-357 Warszawa
tel.: +48 22 664 60 06
e-mail:
p417@edu.um.warszawa.pl